Το Τάμα το ‘χαν παράδοση – αντέτ και το τηρούσαν με θρησκευτική ευλάβεια οι ψαράδες της Βιστονίδας, ανήμερα της γιορτής του Αγίου Νικολάου, να προσφέρουν ψάρια και ψωμιά στους επισκέπτες του Βατοπαιδινού Μοναστηριού.

Οι γεροντότεροι αλιείς της Βιστονίδας που γνώρισα ως παιδί έλεγαν, πως το έθιμο αυτό το είχαν ετήσιο Τάμα προς τον προστάτη Άγιό τους και το βρήκαν στη Μπουρού απ’ τους παλιότερους.

Απ’ την προηγούμενη της γιορτής, οι μάγειρες του Αλιευτικού Συνεταιρισμού ζύμωναν και φούρνιζαν τα ψωμιά – καρβέλια, οι δε ψαράδες συγκέντρωναν και καθάριζαν τα κεφαλόπουλα.

Χαράματα της γιορτής του Αγίου και το μαγειρείο της Μπουρούς έσφυζε από ζωή.

Άλλοι έκοβαν τα καρβέλια σε φέτες και τα τοποθετούσαν σε ψάθινα πανέρια κι άλλοι τηγάνιζαν τα κεφαλόπουλα στην πλάκα της μεγάλης μασίνας και τα ‘βαζαν σε λαμαρίνες.

Αν ο καιρός ήταν καλός υπήρχε μεγάλος αριθμός επισκεπτών στο Μοναστήρι κι όλοι έπρεπε να δοκιμάσουν τα μοναδικά σε ποιότητα ψάρια της Λιμνοθάλασσας.

Αν δεν επαρκούσαν τα κεφαλόπουλα, λόγω κοσμοσυρροής, τότε έκοβαν σε φέτες – τάκους μεγάλα κεφάλια και τις τηγάνιζαν.

Δεν έπρεπε να μείνει κανείς επισκέπτης παραπονεμένος. Ιεροτελεστία ! Προσφορά αγάπης των ευσεβών φτωχών ψαράδων στην γιορτή του Αγίου τους, του προστάτη των θαλασσινών.

Και στην αθρόα προσέλευση του κόσμου δεν έλειπαν βέβαια το σάμαλι, της γριάς το μαλλί, τα καραμελωμένα μηλαράκια, οι τυρόπιτες, οι ξηροί καρποί, τα κάστανα, τα λουκούμια κι άλλα τέτοια καλούδια, που διαλαλούσαν οι πλανόδιοι πωλητές.

Ένα πολύχρωμο και πολύβουο «παναΐρ» στην τότε μικρή αλάνα και στον δρόμο που σταματούσαν τα πράσινα λεωφορεία και τα κάθε λογής αμάξια με τους επισκέπτες.

Ο Ναός απέκτησε την σημερινή του μορφή το 1904, όπως μας πληροφορεί η κτητορική επιτοίχια μαρμάρινη πλάκα της πρόσοψης, επί αρχιερατείας του αοίδιμου Μητροπολίτη Ξάνθης και Καβάλας Ιωακείμ Σγουρού (1891- 1910).

Δείτε εδώ ταχυδρομικές κάρτες κι αποσπάσματα εφημερίδων εποχής, για ένα σύντομο φωτογραφικό ταξίδι στο χρόνο.

{Πηγή δημοσίευσης: https://xanthi2.gr/, του Μανώλη Σ. Χούμα, 6/12/2022}