Νεκροταφείο, πηγάδι, κεραμικός κλίβανος, τα ευρήματα που χρονολογούνται στον 4ο-5ο αι. μ.Χ.
Ένα αρχαίο νεκροταφείο ήρθε στο “φως” κατόπιν εργασιών για τον διακρατικό αγωγό TAP. Πιο συγκεκριμένα, στη Ροδόπη, σε ένα από τα πολλά εργοτάξια του αγωγού, δυο χιλιόμετρα νότια από το χωριό Αρσάκειο του Δήμου Μαρώνειας-Σαπών, βρέθηκε ένα νεκροταφείο υστερορωμαϊκών και βυζαντινών χρόνων, στο οποίο υπήρξαν αρκετές ταφές.
Σύμφωνα με την ενημέρωση της αρχαιολόγου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ροδόπης Μαρίνας Τασακλάκης, “παράλληλα με το νεκροταφείο έχουν βρεθεί ένας κεραμικός κλίβανος κι ένα πηγάδι”. Επίσης, εύρημα αποτελεί κι ένα “μονόχωρο κτίριο που κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για κοιμητηριακό ναό”, όπως εξηγεί η αρχαιολόγος, αν και διευκρινίζει ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η ανασκαφή και, άρα, για ασφαλή συμπεράσματα θα πρέπει πρώτα να εξευρεθεί μια κόγχη, η οποία και θα επιβεβαιώσει την υπόθεση των αρχαιολόγων περί κοιμητηριακού ναού. Τα παραπάνω ευρήματα χρονολογούνται περί του 4ου και 5ου αιώνα μ.Χ. και βρίσκονται σε μια συνολική έκταση των εκατό μέτρων.
“Οι υπόλοιπες τοποθεσίες στη Ροδόπη έχουν δώσει ελάχιστα αρχαιολογικά δείγματα, κυρίως επιφανειακά, όπως συγκεντρώσεις κεραμικής, δηλαδή όχι κάτι ιδιαίτερο”, μας ενημερώνει η αρχαιολόγος, ενώ σύμφωνα με τις πληροφορίες μας τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή Κοσμίου, όπου διέρχεται ο αγωγός.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ροδόπης, μαζί με τους αρχαιολόγους του TAP, μεριμνούν για την ανάδειξη των ευρημάτων, τα οποία, αν δεν περνούσε ο αγωγός, μπορεί να μην βρίσκαμε ποτέ. Από εδώ και στο εξής, έγκειται στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο να αποφασίσει τον τρόπο αξιοποίησης των ευρημάτων.
Αυτό το διάστημα ο αγωγός περνάει κι από έναν χώρο ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας για τη Ροδόπη. “Ο αγωγός περνάει κάτω από το Ιουστινιάνειο Υδραγωγείο της Αναστασιούπολης. Εκεί θα γίνει, με τη μέθοδο μιας υπόγειας σήραγγας το πέρασμα του αγωγού”, μας ενημερώνει η αρχαιολόγος και μας εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο θα περάσει ο αγωγός από εκεί.
Υπενθυμίζουμε ότι ο αρχαιολογικός χώρος “Αναστασιούπολις – Περιθεώριον” βρίσκεται νοτιοανατολικά του χωριού Αμαξάδες. Σήμερα εκεί σώζονται ερείπια οχυρώσεων της αρχαίας πόλης Αναστασιούπολης (5ος – 9ος αιώνας) και του Περιθεωρίου (9ος αιώνας και μετά) τα οποία χρονολογούνται από τα παλαιοχριστιανικά και μέχρι και τα βυζαντινά χρόνια. Επί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η οχύρωση ήταν γνωστή ως Μπουρού Καλέ, δηλαδή το κάστρο της Βιστωνίδας λίμνης. Η αρχαία πόλη αποτελούσε σημαντικό λιμάνι του Αιγαίου μέσω της λίμνης Βιστωνίδας. Αρχικά η πόλη ονομαζόταν Αναστασιούπολις και στη συνέχεια πήρε το όνομα Περιθεώριον, ενώ υπάρχει και η θεωρία ότι είναι δυο πόλεις ξεχωριστές.
Επομένως, η ανάγκη προστασίας του χώρου είναι ύψιστη και γι’ αυτό ο TAP έχει μεριμνήσει ώστε ο αγωγός να διέλθει δυο μέτρα κάτω από το τείχος, ώστε να διασφαλιστεί η διατήρησή του. Παράλληλα οι αρχαιολόγοι της Ροδόπης σε ένα μήκος 16 μέτρων θα συντηρούν το τείχος σε όλες του τις πλευρές, ώστε να διασφαλίζουν πως η διάτρηση δεν θα έχει επιπτώσεις σε αυτό. Ταυτόχρονα γίνεται μια νησίδα, μικρή μεν 16 μέτρων, η οποία θα επιτρέπει την επίσκεψη του τείχους, όταν οι εργασίες ολοκληρωθούν, γιατί αυτό το διάστημα η δυνατότητα επίσκεψης έχει ανασταλεί λόγω του εργοταξίου.
“Το Ιουστινιάνειο υδραγωγείο και η πόλη της Αναστασιούπολης είναι σημαντικά ευρήματα και η επιθυμία μας είναι να εξασφαλίσουμε μια καλύτερη χρηματοδότηση από τον TAP ώστε να αναδείξουμε το μνημείο σε όλο του το εύρος”, δηλώνει καταληκτικά η κα. Τασακλάκη.
{Πηγή δημοσίευσης: http://www.xronos.gr, του Διονύση Βοργιά, 8/7/2017}