Λιθόκεροι και σκορπιοί στην Ξάνθη: Πόσο επικίνδυνοι είναι για τον άνθρωπο;

Μιλά και αναλύει στην «Θ» ο Εντομολόγος – Ακαρεολόγος, Εντεταλμένος Διδάσκων στο ΔΠΘ κ. Κωνσταντίνος Σαμαράς

Έντομα και αραχνίδια που μόνο… συνηθισμένοι δεν είναι να βλέπουν οι Ξανθιώτες, κάνουν το τελευταίο καιρό την εμφάνισή τους σε διάφορες περιοχές. Ο λόγος για τον λιθόκερο, που πρόσφατα εντοπίστηκε στον Πετεινό της Ξάνθης αλλά και για τους σκορπιούς, που πολλοί Ξανθιώτες  εντοπίζουν σε κατοικίες και ανησυχούν ιδιαίτερα.

Τι είναι όμως ο λιθόκερος και τι ο σκορπιός; Πόσο επικίνδυνα μπορεί να γίνουν για τον άνθρωπο; Είναι δηλητηριώδη; Μπορούν να γίνουν και θανατηφόρα; Πως καταπολεμάται η εμφάνιση πληθυσμός σκορπιών;

Απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω δίνει μέσα από την «Θ» ο Εντομολόγος – Ακαρεολόγος, Εντεταλμένος Διδάσκων στο Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης του ΔΠΘ  κ. Κωνσταντίνος Σαμαράς.

«ΤΟ ΤΣΙΜΠΗΜΑ ΤΟΥ ΛΙΘΟΚΕΡΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΟΞΥ ΠΟΝΟ, ΑΛΛΑ… ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΕΝΤΕΛΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΙΜΟ – ΤΑ ΕΝ ΛΟΓΩ ΕΝΤΟΜΑ ΠΡΟΣΕΛΚΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΤΟΝΟ ΦΩΣ – ΞΕΚΙΝΑ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ Η ΔΙΑΧΕΙΜΑΣΗ ΤΟΥΣ»

Πιο αναλυτικά ο κ. Σαμαράς, εξήγησε στην «Θ» ότι «ο λιθόκερος είναι ένα έντομο το οποίο στην πραγματικότητα ανήκει στα ημίπτερα. Οι περισσότεροι το περνούν για μεγάλο σκαθάρι αλλά είναι περισσότερο μια μεγάλη βρωμούσα. Είναι ένα έντομο το οποίο βρίσκεται κυρίως σε περιοχές όπου έχει βάλτους, νερό (είναι και υδρόβιο) και διατρέφεται με προνύμφες κουνουπιών και με κάποια άλλα έντομα. Δεν είναι ότι δαγκώνει. Περισσότερο έχει στοματικά μόρια που είναι σαν στιλέτα, τα οποία τρυπούν την λεία τους. Αφήνει μια ουσία για να διαλύσει τις πρωτεΐνες της λείας και είναι «δηλητηριώδεις». Η αλήθεια είναι ότι για εμάς δεν είναι ένα επικίνδυνο έντομο που κυνηγά ανθρώπους. Το συγκεκριμένο έντομο από τον φόβο του θα επιτίθονταν σε εμάς. Έχει ένα δηλητήριο που ναι μεν προκαλεί οξύ πόνο, αλλά δεν είναι κάτι που θα δημιουργούσε μεγάλο θέμα. Είναι κάτι εντελώς διαχειρίσιμο. Ίσα ίσα το συγκεκριμένο έντομο συνεισφέρει στην καταπολέμηση – για παράδειγμα – των προνυμφών των κουνουπιών που βρίσκονται σε λιμνάζοντα νερά, που θα γίνονταν στην συνέχεια κουνούπια. Ζω στην Ορεστιάδα και πολλές φορές έχω συναντήσει λιθόκερους. Έχουν εμφανιστεί και στην Λάρισα και στην Ξάνθη και στην Αλεξανδρούπολη. Τα εν λόγω έντομα τα προσελκύει το πολύ έντονο φως. Δίπλα από το Πανεπιστήμιο στην Ορεστιάδα, για παράδειγμα, υπάρχουν γήπεδα τένις με μεγάλους προβολείς και όντως προσελκύουν τους λιθόκερους, ιδίως κατά την περίοδο του Καλοκαιριού. Οι υψηλές θερμοκρασίες θα βοηθήσουν να κρατήσει λίγο ακόμη το έντομο. Για την διαχείμασή τους (την δική τους «χειμερία νάρκη») παίζει ρόλο η διάρκεια της ημέρας. Θα δείτε δηλαδή ότι αφού αρχίζει και μικραίνει η διάρκεια της ημέρας, σιγά σιγά θα καταλαβαίνουν ότι έρχεται ο χειμώνας και ότι πρέπει να μπουν στην διάπαυσή τους. Θεωρώ ότι μετά από ένα δεκαπενθήμερο, τα συγκεκριμένα έντομα θα τα ξαναδούμε του χρόνου. Οι ουσίες (ένζυμα) πάντως που παράγει ο λιθόκερος, θα μας προκαλέσουν οξύ πόνο αλλά δεν είναι κάτι από το οποίο θα έχουμε πρόβλημα. Επίσης δεν διατρέφεται με ανθρώπους, οπότε στην πραγματικότητα θα μας επιτεθεί αν νιώσει φόβο. Αν πάμε και το διώξουμε, το κλωτσήσουμε κλπ».

«ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΣΚΟΡΠΙΟΥΣ ΜΕ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ – ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Η ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ, ΕΙΔΙΚΑ ΑΝ ΕΧΕΤΕ ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΣΤΟ ΤΣΙΜΠΗΜΑ ΤΟΥ»

Αναφορικά με τους σκορπιούς, ο ίδιος επισήμανε τα εξής:

«Οι σκορπιοί δεν είναι έντομα. Είναι αραχνίδια. Ανήκουν στην ίδια κατηγορία που ανήκουν και τα ακάρεα και οι αράχνες. Οπτικά, για να κατανοήσετε την διαφορά τους, τα έντομα έχουν τρία ζεύγη ποδιών ενώ τα αραχνίδια τέσσερα ζεύγη. Εννοείται ότι όλοι οι σκορπιοί έχουν δηλητήριο, απλώς στην Ελλάδα δεν έχουμε – ευτυχώς – σκορπιούς με θανατηφόρο δηλητήριο. Σε κάποιες άλλες χώρες της Αφρικής, υπάρχουν κάποιοι σκορπιοί που είναι πραγματικά επικίνδυνοι. Θα μπορούσαν δηλαδή να προκαλέσουν και θάνατο, αλλά περισσότερο σε χώρες που δεν είναι πλήρως αναπτυγμένες και μέχρι να βρεθεί η περίθαλψη, πραγματικά υπάρχει κίνδυνος και κάπως έτσι προκύπτει ο,τι προκύπτει. Πάντως σε εμάς, δεν υπάρχει σκορπιός με θανατηφόρο δηλητήριο, από ο,τι έχει καταγραφεί μέχρι τώρα. Οι σκορπιοί, επίσης δεν έχουν τάση να επιτίθενται στους ανθρώπους. Η αλήθεια είναι ότι οι σκορπιοί διατρέφονται και με έντομα αλλά και με κάποια μικρά σπονδυλωτά και ασπόνδυλα. Θα μπορούσαν δηλαδή να διατραφούν ακόμη και με κάποια μικρά φίδια. Αυτό που κάνουν είναι να πιάνουν την λεία τους με δυο μεγάλα εξαρτήματα (σαν  «δαγκάνες» φανταστείτε τα) και με το πίσω μέρος του σώματός τους, που έχουν και το δηλητήριο, προσπαθούν να αναισθητοποιήσουν την λεία τους και διατρέφονται με αυτήν. Έχει βρεθεί ότι προφανώς τους αρέσουν οι προστατευμένες θέσεις για αυτό μπορεί κάποιες φορές να τους βρείτε σε κλειστά σπίτια και ιδίως με υψηλή υγρασία. Δεν είναι υπερβολικά συνηθισμένη η εμφάνισή τους αλλά συναντώνται και έχουμε και αρκετά είδη σκορπιών στην Ελλάδα. Στην περίπτωση τσιμπήματος σκορπιού, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά, γιατί υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να είναι αλεργικοί στο τσίμπημα ενός σκορπιού και μπορεί να τους προκαλέσει κνησμό, πρηξίματα ή αναφυλακτικές τάσεις. Αν κάποιος έχει πολύ έντονο θέμα με το τσίμπημα του σκορπιού, μπορεί να χρειαστεί ακόμη και κορτιζόνη. Εκεί το σημαντικό είναι η περίθαλψη. Είναι καλό να ρωτήσουμε και να ξέρουμε αν είμαστε αλλεργικοί ή όχι. Αν δεν είμαστε πιθανότατα να χρησιμοποιήσουμε μια κρέμα. Εκεί είναι διαχειρίσιμη η κατάσταση. Δεν υπάρχει κάποιο θέμα. Αν όμως δεν γνωρίζουμε αν είμαστε αλλεργικοί ή όχι, πραγματικά μπορεί να μην είναι τα πράγματα έτσι όπως τα περιμένουμε. Πάντως τα ποσοστά υγρασίας και γενικά οι καλές ημέρες ευνοούν τα έντομα και τα αραχνίδια ειδικά σε περιόδους όπως το Καλοκαίρι. Δεν είναι ότι εμφανίζουν κάθε χρόνο έξαρση οι πληθυσμοί τους».

«ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΕΤΕ ΕΥΚΟΛΑ ΝΑ ΞΕΦΥΓΕΤΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΚΟΡΠΙΟΥΣ ΜΕ ΜΙΑ ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ, ΑΝ ΜΙΛΑΜΕ ΓΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ»

Σε ερώτηση της «Θ» αναφορικά με το πώς αντιμετωπίζονται οι σκορπιοί στην περίπτωση που εμφανιστούν σε μεγαλύτερο από τον συνηθισμένο πληθυσμό, ο κ. Σαμαράς, απαντά:

«Η αλήθεια είναι ότι αν μιλάμε για κατοικίες, το καλύτερο είναι να γίνει μια απολύμανση. Μία απολυμαντική εταιρεία η οποία με πολύ μικρό κόστος, θα κάνει μια απολύμανση και θα δείτε ότι θα μπορέσετε να ξεφύγετε εύκολα από τους σκορπιούς»

πηγή: https://www.thraki.com.gr/ 31/10/2023