Με ένα δελτίο τύπου, η ομάδα της Αλεξανδρούπολης με τον τίτλο «Φίλοι του Γαλλικού Σταθμού» ανακοινώνει ότι συνεχίζει μεν τον αγώνα ώστε ο Γαλλικός Σταθμός της πόλης να παραμείνει αλώβητος από τις όποια σχέδια δρομολογούνται, αλλά ταυτόχρονα και ότι έχει αποκτήσει έναν καινούργιο σύμμαχο, που είναι η μη κερδοσκοπική οργάνωση MONUMENTA.
Η ανακοίνωσή τους:
Οι Φίλοι του Γαλλικού Σταθμού Αλεξανδρούπολης ανακοινώνουμε με ικανοποίηση την υποστήριξη της MONUMENTA, στην προσπάθειά μας για τη θεσμική αναγνώριση του συγκροτήματος του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού Αλεξανδρούπολης, ως Ιστορικού Τόπου, όπως αυτή εκφράζεται με την υιοθέτηση και τη συνυπογραφή του κειμένου διαμαρτυρίας μας.
Η MONUMENTA είναι η αστική, μη κερδοσκοπική εταιρία που ασχολείται με την προστασία και την ανάδειξη της Αρχιτεκτονικής και φυσικής κληρονομιάς στην Ελλάδα και την Κύπρο.
H προστασία (ή μήπως όχι;) ενός ιστορικού τόπου
(το παράδειγμα του Γαλλικού Σταθμού Aλεξανδρούπολης)
Η απόφαση
Με την με αριθμό ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΠΑΝΣΜ/460597/47486/4178/ ΦΕΚ ΑΑΠ/ τ/251/29-10-2018 απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, τα κτήρια του συγκροτήματος του Παλιού Σιδηροδρομικού Σταθμού Αλεξανδρούπολης χαρακτηρίστηκαν ως μνημεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6, παρ. 1β. και 1γ. του ν. 3028/2002, ιδιοκτησίας ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. διότι … «ανήκουν σε μία ειδική κατηγορία κτισμάτων, η διατήρηση των οποίων είναι σημαντική για την τεκμηρίωση της εξέλιξης της πόλης στο τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού από αρχιτεκτονικής, τεχνικής, μορφολογικής, κοινωνικής, οικονομικής, πολιτισμικής και πολιτιστικής άποψης.»
Η παραπάνω απόφαση αναφέρεται στη μισή αλήθεια. Αυτό που δεν λέει είναι ότι δεν προστατεύεται το συγκρότημα ως ιστορικός τόπος, ως όφειλε. Προστατεύονται μόνο τα κελύφη των κτηρίων!
Η ιστορία του Γαλλικού Σταθμού
Η ιστορία της Αλεξανδρούπολης ως πόλεως ουσιαστικά αρχίζει στα 1867, όταν ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ αποφασίζει να συνδέσει την Κωνσταντινούπολη με την ανεπτυγμένη δυτική Ευρώπη. Το 1871 ιδρύεται η εταιρεία «Αυτοκρατορικοί Σιδηρόδρομοι της Ευρωπαϊκής Τουρκίας», το τεράστιο έργο κρατά 3 χρόνια, ολοκληρώνεται το 1874 και έκτοτε o σιδηρόδρομος πρωταγωνιστεί σε όλες τις εξελίξεις που αφορούν στην ευρύτερη περιοχή.
Τότε, στα 1874 εγκαινιάζεται και ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Αλεξανδρούπολης (τότε Dedeagac…), ο επονομαζόμενος και Γαλλικός Σταθμός, γύρω από τον οποίο δημιουργείται το πρώτο κύτταρο της πόλης. Είναι το παλαιότερο κτήριό της και αποτελεί το γενέθλιο τοπόσημο της πόλης!
Οι επιδιώξεις των τοπικών φορέων
Η σχεδιαζόμενη μεταφορά των ΚΤΕΛ Έβρου, εκτός του κέντρου της πόλης κρατά πάνω από 30 χρόνια. Συνολικά προτάθηκαν 17 θέσεις και απορρίφθηκαν όλες για διάφορους λόγους.
Εν τέλει, παρουσιάστηκε από τους ενδιαφερόμενους φορείς ως καταλληλότερη λύση η μεταφορά των ΚΤΕΛ σε οικόπεδο που βρίσκεται σε επαφή με τον χώρο του συγκροτήματος του Παλιού Σιδηροδρομικού Σταθμού Αλεξανδρούπολης, με το γειτονικό πέτρινο διώροφο ή κτήριο 2 στην υπουργική απόφαση, να προορίζεται για εκδοτήριο εισιτήριων ή κυλικείο.
Όπως προκύπτει από ανακοινώσεις, δελτία τύπου και συνεντεύξεις σε τοπικά ΜΜΕ, τόσο του Δημάρχου όσο και της ηγεσίας των ΚΤΕΛ, παρουσιάζεται ως οριστικά δρομολογημένη η μετεγκατάστασή τους στο παραχωρημένο από την ΓΑΙΑΟΣΕ οικόπεδο μαζί με το ιστορικό κτίσμα.
Ανεξάρτητα από την καταλληλόλητα ή μη του παραχωρηθέντος οικοπέδου για τη συγκεκριμένη χρήση, θεωρούμε ότι είναι ασύμβατη η χωροθέτηση λειτουργιών και χρήσεων γης τέτοιου τύπου, με την αδιαμφισβήτητη ιστορικότητα του τόπου του Γαλλικού Σταθμού και η περιχαράκωσή του από τα ΚΤΕΛ, όπως εξαγγέλθηκε επανειλημμένα.
Ακόμη περισσότερο διότι η Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων Ξάνθης, είχε εισηγηθεί προς το ΥΠΠΟ τον χαρακτηρισμό ως ιστορικού τόπου του συγκροτήματος του Παλαιού Σιδηροδρομικού Σταθμού Αλεξανδρούπολης.
Παρ όλη την επιχειρηματολογία της καθ΄ ύλην αρμόδιας υπηρεσίας, η απόφαση του ΥΠΠΟ τον Οκτώβριο του 2018 χαρακτηρίζει τα κτήρια ως μνημεία, μετά από ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, αντί να τα εντάξει σε ένα σύνολο που θα χαρακτηριζόταν ως ιστορικός τόπος, όπως ήταν η εισήγηση της υπηρεσίας ή έστω να τα προστατέψει ορίζοντας ζώνες προστασίας γύρω από τα επτά κτήρια.
Οι αντιρρήσεις μας σε αυτό τον σχεδιασμό είναι αυτονόητες και ζωηρές!
Όχι από νοσταλγία αλλά επειδή οφείλουμε τον απόλυτο σεβασμό στη συνθήκη της ύπαρξής της πόλης και τα εναπομείναντα σύμβολά της.
Ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί η μεταφορά των ΚΤΕΛ στο συγκρότημα του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού ήταν και εξακολουθεί να είναι ο χαρακτηρισμός του ως ιστορικού τόπου.
Η σχεδιαζόμενη μεταφορά των ΚΤΕΛ θα έχει το ίδιο καταδικαστέο αποτύπωμα στην κοινωνική συνείδηση, μαζί με αυτό του Πασαλικιού, που βαρύνει επαχθώς την ιστορία της Αλεξανδρούπολης… Διότι, ο χαρακτηρισμός των κτηρίων ως μνημείων, ΔΕΝ τα προστατεύει από τη βλαπτική γειτνίαση με δραστηριότητες επιχειρηματικού χαρακτήρα.
Είναι άλλο να κτίζεις μια βιβλιοθήκη ή να δημιουργείς ένα ανοιχτό μουσείο σιδηροδρόμου πλάι στον Γαλλικό Σταθμό κι άλλο να κάνεις το περίτεχνο πέτρινο κτήριο εκδοτήριο και κυλικείο των ΚΤΕΛ, όπως ευαγγελίζονται μέσα από αποφάσεις, σχεδιασμούς και δηλώσεις οι τοπικοί άρχοντες. ..!
Η διαχειριστική ομάδα των Φίλων του Γαλλικού Σταθμού Αλεξανδρούπολης
Επικοινωνία: filoigallikou@gmail.com
{Πηγή δημοσίευσης: https://reportal.gr, 3/4/2019}